ပ်ဴ
ပ်ဴလူမ်ိဳးမ်ားသည္ တိဘက္ျမန္မာအႏြယ္၀င္မ်ား ထဲမွ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းသို႔အေစာဆံုးေရာက္ရွိအေျခခ်ခဲ့သည့္လူမ်ိဳးမ်ားအနက္မွ အုပ္စုတစ္ခုျဖစ္သည္ ဟုမွန္းဆရပါသည္။ဧရာ၀တီျမစ္ရိုးအေနာက္ဖက္တစ္ေလွ်ာက္ ျမိဳ႔ျပႏိုင္ငံမ်ားထူေထာင္ကာေနထိုင္ခဲ့ၾကသည္။ေအဒီ ၄ရာစုႏွင့္ ၅ ရာစုမ်ားတြင္ ပ်ဴတို႔အထြတ္အထိပ္ေရာက္ခ်ိန္ျဖစ္ျပီး သေရေခတၱရာ ၊ဗိႆႏိုး ႏွင့္ ဟန္လင္းျမိဳ႕မ်ားကိုထူေထာင္ခဲ့ၾကသည္။ ေနာင္ ၈ရာစုအေစာပိုင္ေလာက္တြင္ နန္ေက်ာက္တို႔၏ရန္စစ္ကို ခံရကာအင္အားနည္းသြားရျပီး ဗမာအပါအ၀င္ က်န္ကရင္၊မြန္ အစရွိသည့္လူမ်ိဳးအုပ္စုၾကီးမ်ားအတြင္းေရာေႏွာေပ်ာက္ကြယ္သြားရသည္။ပ်ဴဘာသာျဖင့္ေနာက္ဆံုးေတြ႕ရသည္ေက်ာက္စာမွာ ရာဇကုမာရ္ ေရးထိုးသည့္ ျမေစတီေက်ာက္စာ ျဖစ္သည္။
ေရွးေဟာင္း ပ်ဴျမိဳ႕ေတာ္
သေရေခတၱရာ ၿမဳိ႕ေဟာင္းသည္ ျပည္ၿမဳိ႕အေရွ႕ေတာင္ဘက္ ငါးမို္င္အကြာတြင္ရွိသည္။ အုတ္ၿမဳိ႕ရိုးကိုက်ဳံးပတ္လည္ ၀ိုင္းထားသည္။ စက္၀ုိင္းပံုမက်တက်ျဖစ္ၿပီးေတာင္ ေျမာက္ႏွစ္မိုင္ခြဲ၊ အေရွ႕အေနာက္ႏွစ္မို္င္ခန္႔က်ယ္၀န္းသည္။ ျပည္ေပါက္ေခါင္းသြားကားလမ္းကို ေျမာက္ဘက္ၿမဳိ႕ရုိးေပၚမွ ျဖတ္လ်က္တည္ေဆာက္ထားသည္။ ေမွာ္ဇာဘူတာသည္ၿမဳိ႕ေဟာင္း၏ ဗဟိုေနရာအေရွ႕ေျမာက္ဘက္ယြန္းယြန္းတြင္ တည္ရွိသည္။ ပ်ဴေခတ္ေရွးေဟာင္း အေဆာက္အအံုမ်ားေနရာအႏွံေတြ႕ျမင္ႏိုင္သည္။ ၿမဳိ႕ရုိးအလယ္ဗဟိုတြင္ နန္းေတာ္ကုန္းေနရာရွိသည္။ စတုဂံအုတ္ရိုး ကာရံထားသည္။ ေတာင္ဘက္ၿမဳိ႕ရိုးအျပင္ဘက္၌အေရွ႕ပ်ဴတိုက္၊အေနာက္ပ်ဴတုိက္ႏွင့္ဗိႆႏုိး သခၤ်ဴိင္းက်န္ရွိေသးသည္။
ပ်ဴေခတ္
ပ်ဴေခတ္သည္ ပုဂံေခတ္မတိုင္မီ အခ်ိန္တြင္ ေပၚေပါက္ခဲ့ေပသည္။ ေရွးေဟာင္းသုေတသန တူးေဖာ္ေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားႏွင့္ တ႐ုတ္ေခတ္ၿပိဳင္ အေထာက္အထားမ်ားအရ ပ်ဴလူမ်ဳိးမ်ားသည္ ခရစ္မေပၚမီ အႏွစ္ႏွစ္ရာခန္႔က ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ၀င္ေရာက္ေနထိုင္ခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အလယ္ပိုင္းတြင္ ပ်ဴေဒသ (၃၂)ေဒသရွိၿပီး ခရစ္တစ္ရာစုမွ ကိုးရာစုအထိ ပ်ဴယဥ္ေက်းမႈ ထြန္းကားခဲ့သည္။ ပ်ဴၿမိဳ႕ျပႏိုင္ငံမ်ားအနက္ ဗိႆႏိုး၊ သေရေခတၱရာႏွင့္ ဟန္လင္းတို႔သည္ ထင္ရွားသည္။ ခရစ္ႏွစ္ ၈၃၂တြင္ နန္ေက်ာက္မ်ား ပ်ဴၿမိဳ႕ေတာ္ကို တိုက္ခိုက္လုယူ ဖ်က္စီးလိုက္ေသာအခါ ပ်ဴလူမ်ဳိးမ်ား ေပ်ာက္ကြယ္လုနီးပါး ပ်က္စီးခဲ့သည္။ ပ်ဴလက္က်န္အခ်ဳိ႕သည္ ပုဂံေဒသသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္ခဲ့သည္။
ရာဇ၀င္
ဗုဒၶ ေဂါတမ ျမတ္စြာဘုရားသည္ အိႏၵိယ ေျမာက္ပိုင္း နယ္စပ္ နီေပါ တြင္ ဖြားျမင္ခဲ့ သည့္ သာကီ၀င္ မင္းတပါး ျဖစ္သည္၊ မင္းသား ၏ အဘိုးသည္ သာကီ၀င္ လူမ်ိဳးႏြယ္စု အတြင္း ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြားၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ ဧရာ၀တီျမစ္ညာအရပ္ တေကာင္းတြင္လာေနသည္။ ထို မင္းအမည္ မွာ အဘိရာဇာဟုေခၚသည္။ ႀကီးျမတ္ေသာမင္းဟု အဓိပၸါယ္ရသည္၊ အဘိရာဇာမင္း ကြယ္လြန္သည့္အခါ သားႏွစ္ပါးက နန္းလုၾကရာ အႀကီးက ေတာင္ဘက္ သို ့ထြက္လာၿပီး ရခိုင္ ဓည၀တီ သို ့ေရာက္သြားသည္။ မင္းသားအငယ္ က အထက္ အညာ ကို အႏိုင္ရလိုက္သည္။ တေကာင္း နန္းဆက္ မွာ ကံရာဇာငယ္ က စ သည့္ မင္းဆက္ ၃၂ ဆက္ ေျမာက္တြင္ နန္ခ်ိဳ ရွမ္းမ်ားေရာက္ ဖ်က္ဆီး ၍ ျပည္ပ်က္ခဲ့ရသည္။ ျပည္ပ်က္စဥ္ အစု ၃စု ကြဲကာ တစုသည္ ဧရာ၀တီျမစ္ရိုး တေကာင္း ေတာင္ဘက္ မလယ္အရပ္တြင္ အေျခခ် ေနထိုင္ၾကသည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ေထာင့္ငါးရာ ဗုဒၶရွင္ေတာ္ဘုရား လက္ထက္ က ဟု ဆိုသည္။ အဘိရာဇာ အား ဘိုးဘြားအရာ မွ ႏွင္ထုတ္သည့္ သေဘာမ်ိဳး ႏွင့္ သာကီ၀င္ မင္း တစ္ပါးျဖစ္သည့္ ဓဇရာဇာ သည ္မလယ္ အရပ္သို ့ေရာက္လာျပန္ၿပီး ငွင္း အရပ္တြင္ ခိုကိုးေနသည့္ သာကီ၀င္ မင္းသမီး တဦး ႏွင့္ လက္ထပ္ၿပီး ပ်ဴမင္းဆက္ကို တေကာင္းတြင္ ထပ္ ၍ ထူေထာင္ၾကျပန္သည္။ ၁၇ ႏွစ္ ေျမာက္ မင္းသည္ မဟာရာဇာမင္းၾကီး ဟု ေသာဘြဲ ့အမည္ျဖစ္သည္။ မဟာရာဇာမင္းႀကီး တြင္ နန္းဆက္ခံ မည့္ သားေတာ္မရွိ ၍ ေယာက္ဖေတာ္ ေခပဒုတ အား အိမ္ေရွ ့အရာအပ္ႏွင္းသည္ ေခပဒုတ မင္းသားသည္ ရန္သူ အား ႏွိမ္နင္းရန္ တပ္ထြက္လာၿပီး ရန္သူအား ႏွိမ္နင္းၿပီး ေနာက္ မူလေနထိုင္ရာ ႏွင့္ အလြန္ကြာေ၀း သည့္ ေနရာေရာက္ေနေသာေၾကာင့္ ေနာင္ အခါ သေရေခတၱရာျဖစ္မည့္ ေနရာ တြင္ ရေသ့၀တ္ လိုက္သည္။
ရေသ့ႀကီး ၏ ေယာက္ဖ မင္းႀကီး တြင္ မ်က္မျမင္ မင္းသား ညီေနာင္ႏွစ္ပါး ရွိသည္ ။ ေမြးစ ကပင္ ေဖ်ာက္ ဖ်က္ ရန္ မင္းႀကီး က ခိုင္းေသာ္လည္း မယ္ေတာ္ က တိတ္တဆိတ္ ေမြးထားခဲ့သည္။ ညီေနာင္ မင္းသား ႏွစ္ပါး အ ရြယ္ေရာက္လာသည့္အခါ မင္းႀကီးကသိၿပီး ေဖါင္ေပၚတင္ကာျမစ္ထဲေမ်ွာလိုက္သည္။ ျမစ္တြင္ ေမ်ွာပါ လာရင္း မ်က္ေစ့ အလင္းရသည္။ ျမစ္ေအာက္ပိုင္း အေၾကအရပ္တြင္ရွိသည့္ ဦးႀကီးရေသ့ ႏွင့္ေတြ ့ကာ ဦးႀကီး ရေသ့ ၏ အစီအမံ အတိုင္း မဟာသမၻ၀မင္းသား ႏွင့္ ပ်ဴမင္းသမီး နန္းခမ္းအား ထိမ္းျမားေစ ၿပီး ပ်ဴတို့့ အား အုပ္ခ်ဳပ္ မင္း လုပ္ေစသည္။ ထိုသူတို ့မွ ဒြတၲေဘာင္မင္းသားကိုဖြားျမင္သည္။ ဒြတၲေဘာင္မင္းျဖစ္သည့္အခါ အလြန္က်ယ္၀န္းသည့္ သေရေခတၲရာၿမိဳ ့ႀကီးအားတည္ေဆာက္ပါသည္။ ဗုဒၶသာသနာ ေတာ္အား ေထာက္ပံ့ၿပီး ေန့စဥ္ ရဟန္းသံဃာ သံုးေသာင္းအား ပစၥည္းေလးပါး လွဴသည္။ ဒြတၲ ေဘာင္းမင္း တည္ေဆာက္ခဲ့သည့္ ဘုရားမ်ား မွာ ေသာၾကမ ဘုရား ၊ ညီးညီးဘုရား ၊ စီးစီးဘုရား ၊ ေဘာေဘာ ဘုရား၊ ပုထိုးႀကီးဘုရား မ်ားျဖစ္သည္။ သို ့ေသာ္ မင္းႀကီးသည္ သာသနာေျမ (ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း) ေျမ အား သိမ္းယူခဲ့ေသာအမွဳ ကို ျပဳခဲ့ေသာေၾကာင့္ ျပည္သူတို႔၏ ေလးစားမွုအား မရေတာ့ပဲ အခြန္အေကာက္မ်ား ရရွိမွဳ နည္းပါးခဲ့သည္။ မင္းႀကီးသည္ ကိုယ္ေတာ္တိုင္ တိုင္းခန္းလွည့္လည္၍ အခြန္ခံထြက္ျပန္ရာ ၊ ပန္ထြာ(ေတာင္တြင္းႀကီး) မင္းသမီး ႏွင့္ေတြ ့ၿပီး ပန္ထြာမင္းသမီးအား ယစ္မူးရင္း မဆင္မျခင္သြားလာရာမွ မုန္တိုင္းမိကာ ေရနစ္ေပ်ာက္ဆံုး သြားသည္။ ရာဇ၀င္က်မ္းတို့တြင္ ဒြတၱေဘာင္မင္းႀကီး အေၾကာင္း ေရးသားေဖာ္ျပၾကရာ၌ အေရးပါဆံုးအခ်က္မွာ ဗုဒၶသာသနာအား စည္ပင္ထြန္းကားရန္ ဘုရင္မ်ားသည္ ေထာက္ပံ့ခဲ့ေသာ္လည္း သာသနာအား ထိခိုက္ဖြယ္ရာ တစ္စံုတစ္ခု လုပ္မိသည္ ႏွင့္ ေဘးဒဏ္သင့္၍ ပ်က္စီးရပံုကို ထင္ရွားစြာ ေရးသား ေဖာ္ျပၾကသည္ကို ေလးနက္စြာ သံေ၀ဂ
ယူသင့္ၾကပါသည္။
ေၾကကြဲဖြယ္ရာပ်ဴႏိုင္ငံ
ထိုင္းလင္း (ေခၚ) ယိုးဒယားရွမ္း မ်ား၀င္ေရာက္ မလာမွီ ယိုးဒယားႏိုင္ငံ တြင္ အေရွ ့အာရွ တိုက္ေတာင္ပိုင္း အင္ဒိုခ်ိဳင္းနား ကၽြန္းဆြယ္ မဲနံျမစ္၀ွမ္း တ၀ိုက္ တေလ်ာက္ ႀကီးက်ယ္ ေကာင္းစားခဲ့သည့္ ခမာလူမ်ိဳးမ်ား ၏ ကေမၺာဒီးယားႏိုင္ငံ ေခၚ ကေမၺာဇ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး ရွိသကဲ့သို ့၃-ရာစု မတိုင္မွီကပင္ ဗီယက္နန္ဘက္တြင္ စမၸျပည္မ်ား တည္ရွိခဲ့သည္ ကို ေရွးေဟာင္းၿမိဳ ့ပ်က္မ်ား ၊ အေဆာက္အဦးမ်ား ၊ ေရွးေဟာင္းေက်ာက္စာမ်ား တူးေဖာ္ေတြ ့ရွိခဲ့သည္။ မြန္ရာဇ၀င္ေဟာင္းမ်ား၌ မဲနံျမစ္၀ွမ္းေျမာက္ပိုင္း ေဒသအား ေယာနကတိုင္း ဟရိပုဥၥျပည္ ၊ ေတာင္ပိုင္းေဒသအား အယုဇၥ်ယတိုင္း ဒြါရာ၀တီျပည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။
ထိုအခ်ိန္ကာလတြင္ ထိုင္းရွမ္းမ်ားသည္ တရုတ္ျပည္ယူနန္နယ္တြင္ နန္ခ်ိဳႏိုင္ငံ အားတည္ေထာင္၍ တရုတ္ဧကရာဇ္အား လက္ေဆာင္ဘ႑ာ ဆက္သရသည့္ တရုတ္ လက္ေအာက္ခံ တိုင္းျပည္ျဖစ္သည္။ ပ်ဴလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သမိုင္း၀င္ တရုတ္စာေပ ထန္ရာဇ၀င္ေဟာင္းမ်ားမွ ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပရလၽွင္ ပ်ဴ လူမ်ိဳးမ်ားအား ၄-ရာစုေလာက္ကပင္ မ်ားစြာတိုးတက္ ယဥ္ေက်းသည့္ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳး ျဖစ္ျပီး ၈-ရာစုေလာက္တြင္ ႀကီးက်ယ္ ခန္းနား အံ့ၾသဖြယ္ရာ ၿမိဳ ့ႀကီး ၅ ၿမိဳ ့ ႏွင့္ ျပည္နယ္ ကေလးေပါင္း ၁၈ နယ္မၽွရွိ ေၾကာင္း ဘုရင္မင္း ၏ အမည္ကား မဟာရာဇာတည္း။ အမတ္ခ်ဳပ္ အမည္က မဟာေသနတည္း။ မင္းႀကီး မဟာရာဇာ သည္ ခရီးတိုသြားသည့္ အခါ ေ႐ႊႀကိဳးခတ္ သည့္ ထမ္းစင္စီးၿပီး ။ ခရီးရွည္သြား လၽွင္ ဆင္ စီး သည္။ မိဖုရားေမာင္းမတရာေက်ာ္ရွိသည္၊ ၿမိဳ ့ေတာ္တံတိုင္း၀န္းက်င္အားစဥ့္အုတ္ႏွင့္စီထားသည္။
က်ံဳး ကမ္းပါး ကို အုတ္စီသည္။ တံတိုင္း အတြင္း ၌ ေသာင္းေပါင္းမ်ား စြာေသာ မိသားစု မ်ား ေနထိုင္ၾကၿပီး ဗုဒၶ ဘာသာဘုန္းႀကီး ေက်ာင္း တရာေက်ာ္ရွိသည္။ ေက်ာင္းပရ၀ုဏ္ က အစ အခန္းမ်ားပါ ေ႐ႊေငြ မြမ္းမံ၍အနီအ၀ါစသည့္ေတာက္ပသည့္ေဆးမ်ားေရးျခယ္ထားသည္။ ခ်ိတ္ေရာင္ခံ ေဆးသုတ္၍ ပန္းထိုး ေကာ္ေဇာမ်ားျဖင့္ ဖံုးလႊမ္းထားသည္။ လူ အမ်ား သည္ ေမတၱာေရွ ့ထားၿပီး သတၱ၀ါ အမ်ား ကို သတ္ျဖတ္ညွင္းဆဲ ရန္ ၀န္ေလးသည္။ မာန္မာန ႏွိမ့္ခ် ၍ရည္မြန္သည္ကိုတန္ဘိုးထားသည္။ စကားအေျပာအဆိုနည္း၏ေဗဒင္ဆရာေပါသည္။ ဤ မၽွႀကီးက်ယ္ ထင္ရွားသည့့္ ပ်ဴလူမ်ိဳးမ်ား သည္ ၉ ရာစု ေလာက္တြင္ နန္ ခ်ိဳ ထိုင္းရွမ္းမ်ား ၏ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ တိုက္ခိုက္ ဖ်က္ဆီးမွဳ ကို ခံ လိုက္ၾက ရသျဖင့္ ပ်ဴ လူ မ်ိဳး မ်ား တည္ေထာင္ခဲ့ သည့္ၿမိဳ ့ျပ ျပည္နယ္ မ်ားသည္ ပ်က္ စီးသြား ခဲ့ရသည္။ ထို ့အတူ လူမ်ိဳး တမ်ိဳး အျဖစ္ ရပ္ တည္ႏိုင္ျခင္း မရွိေတာ့ ပဲ ကစဥ့္ ကလ်ား ျဖစ္သြားရ ေတာ့ သည္။
ပ်ဴပုတီးမ်ားေတြ႕ရွိ
မင္းဘူးၿမိဳ႕အလံပါယ္၊ ေရပုတ္၊မန္းေကာက္၊ ဇရပ္ႀကီး၊ ေက်ာက္တန္း၊ မယ္ေဘ့ကုန္း၊ ေက်းရြာေတြရဲ႕ စိုက္ပ်ဳိးယာေျမေတြမႇာ ေရႊ၊ ဖန္၊ေက်ာက္၊ ေျမ၊ ေငြပုတီးေစ့ေတြကိုႏႇစ္စဥ္ႏႇစ္တိုင္း၊ မိုးရြာသြန္းၿပီးခ်ိန္မႇာ ရႇာေဖြေတြ႕ရႇိရတယ္လို့သိရပါတယ္။ ၂၀၀၀ျပည့္ႏႇစ္က အမ်ဳိးသားျပတိုက္မႇာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ပုတီးျပပြဲရဲ႕ေနာက္ပိုင္း ရန္ကုန္မႇာရႇိတဲ့ပုတီးနဲ့ ေရႇးေဟာင္းပစၥည္း၀ါသနာရႇင္ေတြ ကစၿပီး မင္းဘူးေဒသထြက္ပုတီးေစ့ေတြကိုစုေဆာင္းဖို့ မင္းဘူးၿမိဳ႕ေပၚက ပန္းတိမ္(ေရႊ)ဆုိင္တခ်ဳိ႕နဲ့ ခ်ိတ္ဆက္၀ယ္ယူေနၾကတယ္လို့သိရပါတယ္။ ေဒသခံရြာေတြက ပ်ဴပုတီးေစ့ရႇာေဖြသူဟာ မိုးရြာၿပီးတာနဲ့ တစ္ၿပိဳင္တည္း ထြန္ယက္ထားတဲ့ယာျပင္ေတြမႇာ တဖြဲဖြဲေရာက္လာၾကတယ္။ `ဒီႏႇစ္ေတာ့ က်န္းမာေရးမေကာင္းလို့ သိပ္အရႇာမထြက္ႏုိင္ဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေရႊတိုေရႊစ၂ေသာင္းဖိုး ၀န္းက်င္ ေလာက္ပဲရတယ္လို့´ ပုတီးေစ့ရႇာေဖြသူေဒၚေအးသင္က ေျပာပါတယ္။ ေရႊတိုေရႊစက ႏႇမ္းေစ့တစ္ျခမ္းခန့္၊ င႐ုတ္ေစ့ခန့္အရြယ္ကစၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံမႇာ ပ်ဴေခတ္ေရႊပုတီးထဲမႇာ အႀကီးဆုံးဆိုတာေတြကို မင္းဘူးေဒသကပဲ ရႇာေဖြရရႇိတယ္လုိ့ ပုတီးသုေတသီေတြက ေျပာပါတယ္။ေတြ႕သမ်ေရႊအမ်ားစုကိုလည္း ပုံမႇန္ေတြ႕ေနက်သူေတြပဲ အေတြ႕မ်ားပါတယ္။
`ဒီႏႇစ္ပိုင္းမႇာေတာ့ အရနည္းတယ္။ အလုပ္အားမႇပဲရႇာျဖစ္တာေၾကာင့္ ပုတီးေစ့ဖိုးေသာင္းဂဏန္းေလာက္ပဲရၿပီးဟိုတုန္းကေတာ့ နႏီၵႏြားပုံပါတဲ့ ေရႊဆြဲျပား၊ လူ႐ုပ္ပါတဲ့ေက်ာက္ျပားေတြအထိရခဲ့ဖူးတယ္။ အခုေတာ့အဲဒါေတြက ပုတီးေစ့စုသူေတြလက္ထဲေရာက္ကုန္ၿပီ´လို့ ပုတီးရွာေဖြသူ ေဒသခံဦးစံျမင့္က ေျပာပါတယ္။ ေရႊတိုေရႊစကို အတုမလုပ္ၾကေပမယ့္ ပုတီးေစ့ေတြကိုေတာ့ အခုခ်ိန္မႇာ စီးပြားေရးသမား ေတြက ေရာေထြးေရာင္းခ်မႈေတြရႇိတာေၾကာင့္ ေသခ်ာခြဲျခား၀ယ္ရတယ္လို့ ေဒသခံ၀ယ္ေရာင္းသမားတစ္ဦးကေျပာျပပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ ေက်ာက္ပုတီးအတုေတြကို လႊေသြးတဲ့တံစဥ္းနဲ့ တုိက္ၾကည့္လိုက္ရင္ အေရာင္ပ်က္တာေတြ ေက်ာက္သားပဲ့တာေတြ ျဖစ္တယ္လို့ပုတီးေစ့၀ယ္သူတစ္ေယာက္ကသူ့အေတြ႕အႀကဳံကိုေျပာျပပါတယ္။ ၁၉၉၀၀န္းက်င္က (၇)က်ပ္ ခြဲသားေလာက္ရႇိတဲ့ ေရႊလက္ၾကပ္တစ္ခုကို ႏႇမ္းစိုက္ထားတဲ့ ယာခင္းထဲကရဖူးတယ္။ ငါးက်ပ္သားရႇိတဲ့ဓာတ္ခဲေလးနဲ့ ခ်ိန္ၾကည့္တာကြက္တိပဲလို့ မယ္ေဘ့ကုန္းေက်းရြာသားတစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေရပုတ္ေက်းရြာ၊ ေက်ာက္တန္းေက်းရြာေတြကပဲ ပဥၥ႐ူပ နယား႐ုပ္ေခၚတဲ့ေရႊ မကန္း(မကာရ)လက္ၾကပ္၂ ခုကို ၁၉၈၈ မတိုင္ခင္ကရခဲ့ဖူးေၾကာင္း ေဒသခံေတြကေျပာျပပါတယ္။ ေက်ာက္ပုတီးေစ့အရြယ္စုံ၊ အေရာင္စုံေတြကို လက္ရာနဲ့ ရႇားပါးပုံပုတီးေစ့ေတြေပၚ မူတည္ၿပီး အနိမ့္ဆုံးေထာင္ဂဏန္းကေန ရႇစ္သိန္း၊ ဆယ္သိန္းတန္ဖိုးေစ်းကြက္ရႇိတယ္လို့သိရပါသည္။
ေရွးေဟာင္း ပ်ဴၿမိဳ႕ေတာ္
သေရေခတၱရာ ၿမိဳ႕ေဟာင္းသည္ ျပည္ၿမိဳ႕အေရွ႕ေတာင္ဘက္ ငါးမိုင္အကြာတြင္ရွိသည္။ အုတ္ၿမိဳ႕ရိုးကိုက်ဳံးပတ္လည္ ဝိုင္းထားသည္။ စက္ဝိုင္းပုံ မက်တက်ျဖစ္ၿပီးေတာင္ ေျမာက္ႏွစ္မိုင္ခြဲ၊ အေရွ႕အေနာက္ ႏွစ္မိုင္ခန႔္ က်ယ္ဝန္းသည္။ ျပည္ေပါက္ေခါင္းသြား ကားလမ္းကို ေျမာက္ဘက္ၿမိဳ႕ရိုးေပၚမွ ျဖတ္လ်က္တည္ေဆာက္ထားသည္။ ေမွာ္ဇာဘူတာသည္ ၿမိဳ႕ေဟာင္း၏ ဗဟိုေနရာ အေရွ႕ေျမာက္ဘက္ ယြန္းယြန္းတြင္ တည္ရွိသည္။ ပ်ဴေခတ္ေရွးေဟာင္း အေဆာက္အအုံမ်ား ေနရာအႏွံ့ ေတြ႕ျမင္နိုင္သည္။ ၿမိဳ႕ရိုးအလယ္ဗဟိုတြင္ နန္းေတာ္ကုန္းေနရာရွိသည္။ စတုဂံအုတ္ရိုး ကာရံထားသည္။ ေတာင္ဘက္ၿမိဳ႕ရိုး အျပင္ဘက္၌ အေရွ႕ပ်ဴတိုက္၊ အေနာက္ပ်ဴတိုက္ႏွင့္ ဗိႆနိုး သခၤ်ဳိင္းက်န္ရွိေသးသည္။
က်မ္းကိုး
- တင္ႏိုင္တိုး၏ ျမန္မာရာဇ၀င္၏ သမိုင္းေၾကာင္း၊ ၂၀၀၁-ခုႏွစ္
- ေဒါက္တာသန္းထြန္း ၏ ပ်ဴေတြဘယ္ေပ်ာက္သြားသလဲ (သမိုင္း စာအုပ္ စာမ်က္ႏွာ ၁၈၁ မွ ၁၈၈ ထိ ေကာက္ႏုတ္ေဖၚျပသည္။)
- (မသက္ဇင္)
- မိတ္ဆိနာ-ေခတ္ဦးဖုနန္-ဖန္-ပ်ဴ ႏွင့္ရခိုင္ယိုးဒယားသင္းဂ်ာနယ္။
- ဖန္ခ်ံဳ ( တရုတ္ရာဇဝင္ဆရာႀကီး )၏ ထန္တရုတ္မွတ္တမ္းေဟာင္းမ်ား
- ေရွးေဟာင္းၿမန္မာေခတ္ဦး ပုဂံ နယူးေယာက္။ ေဂ်ေဂ်ေအာ္စတင္။ -၁၉၆၉ လုစ္
- အေရွ႕ေတာင္အာရွရာဇ၀င္၊ ေဟာ-၁၉၅၅
- ၿမန္မာရာဇ၀င္ (ဟာေဗး ၁၉၂၅)
No comments:
Post a Comment